ارز پایه (Base Currency)، ارز اصلی در یک جفت ارز بوده که قیمتگذاری سایر ارزها نسبت به آن انجام میشود. در استانداردهای جهانی، هر ارز با یک کد سه حرفی ISO 4217 شناخته میشود.
در بازار فارکس (Forex Market) معاملات همیشه به صورت جفتارز (Currency Pair) انجام میشوند. یعنی ارزش یک ارز در مقابل ارز دیگری سنجیده میشود.
در این جفتارزها، همیشه یک ارز بهعنوان ارز پایه (Base Currency) و دیگری بهعنوان ارز متقابل یا مظنه (Quote Currency) تعریف میشود. از آنجا که دلار آمریکا حدود 80% از معاملات جهانی فارکس را تشکیل داده و به عنوان ارز پایه یا مظنه در بیش از 80% جفت ارزها حضور دارد.
از طرف دیگر نماد معاملاتی جفت ارزها در فارکس، شامل ارز پایه و نرخ ارز مظنه (کوت کارنسی) بوده که تعیینکننده ارزش متقابل و مبنای قیمتگذاری در بازارهای بینالمللی محسوب میشود.
مانند “USD” برای دلار آمریکا، “EUR” برای یورو و “JPY” برای ین ژاپن. در نمایش جفت ارزها، ارز پایه همیشه اول نوشته شده و پس از آن ارز مظنه یا Quote Currency [مثلاً EUR/USD یعنی یورو در مقابل دلار آمریکا] میآید.
قیمت جفت ارز نشاندهنده میزان ارز مظنه لازم برای خرید یک واحد ارز پایه است. مثلاً اگر EUR/USD برابر با 1.12 باشد، یعنی برای خرید 1 یورو، باید 1.12 دلار آمریکا پرداخت شود.
نرخ ارز مظنه (Quote Currency Rate) قیمتی بوده که نشان میدهد برای خرید یک واحد از ارز پایه در یک جفت ارز، چه مقدار از ارز مظنه باید پرداخت شود.
به عبارت دیگر، این نرخ ارزش متقابل ارز پایه نسبت به ارز مظنه را مشخص کرده و مبنای قیمتگذاری در معاملات فارکس به شمار میرود.
ارز اول، ارز پایه و ارز دوم، ارز مظنه (Quote Currency یا کوت کارنسی) است. ساختار کلی جفتها بهصورت XXX/YYY نوشته شده، که در آن XXX ارز پایه و YYY ارز مظنه است.
مثال:
در بازار فارکس، هر معامله شامل خرید یک ارز و فروش ارز دیگر است. بنابراین، درک مفهوم ارز پایه و ارزش متقابل حیاتی است. منظور از ارزش متقابل، همان قیمتی بوده که ارز مظنه برای خرید ارز پایه پیشنهاد میدهد.
فرض کنید نرخ USD/JPY برابر با 146.50 است. در این حالت:
یعنی برای خرید 1$ آمریکا، باید 146.50 ین ژاپن پرداخت شود. این عدد، نرخ ارز مظنه را در عمل نشان میدهد.
ارزش متقابل معمولاً نوسان داشته و تحت تأثیر عوامل مختلف اقتصادی قرار میگیرد. معاملهگران حرفهای با تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، تغییرات در ارزش ارز پایه و نرخ ارز مظنه را بررسی کرده تا سودآوری خود را افزایش دهند.
این ارزها در ترکیب با یکدیگر و با دلار آمریکا، ۷ جفت ارز اصلی را تشکیل میدهند. قیمت هر یک از این ارزها نسبت به دیگری، از طریق نرخ مظنه مشخص شده و در بازار جهانی، این ارزها بیشترین سهم را بهعنوان ارز پایه دارند.
نام ارز | نماد | کشور |
دلار آمریکا | USD | آمریکا |
یورو اروپا | EUR | اتحادیه اروپا |
ین ژاپن | JPY | ژاپن |
پوند انگلیس | GBP | بریتانیا |
دلار استرالیا | AUD | استرالیا |
دلار نیوزیلند | NZD | نیوزیلند |
دلار کانادا | CAD | کانادا |
فرانک سوئیس | CHF | سوئیس |
دستهبندی جفت ارزها در فارکس، در سه بخش اصلی زیر خلاصه میشود.
شامل ارزهایی بوده که یکی از آنها دلار آمریکا (USD) و ارز دیگر، یکی از ارزهای اقتصادهای بزرگ جهان مانند یورو، پوند یا ین است.
این جفتها دارای نقدشوندگی بالا، اسپرد کم، و نوسان مناسب بوده و گزینههای محبوب برای معاملهگران روزانه به شمار میروند.
در این جفتها دلار آمریکا حضور نداشته اما شامل ارزهای مهم مثل یورو، پوند یا ین است. تحلیل نرخ ارز مظنه (کوت کارنسی) در این جفتها میتواند پیچیدهتر باشد، اما فرصتهای خوبی را نیز ایجاد میکند.
این ارزها ترکیبی از یک ارز بزرگ با یک ارز از اقتصاد نوظهور هستند. این جفتها نوسانات زیادی داشته و برای استراتژیهای پرریسک مناسباند.
🔹اولین ارز در یک جفت ارز که مبنای قیمتگذاری است.
🔹قیمتی بوده که نشان میدهد برای خرید یک واحد ارز پایه، چقدر از ارز مظنه نیاز است.
🔹به رابطه قیمتی بین ارز پایه و ارز مظنه اشاره دارد که مبنای معامله است.