همبستگی ارزها در فارکس (Currency Correlation)، بهعنوان یکی از شاخصهای پیشرفته تحلیل بینبازاری، صرفاً ابزاری جهت مشاهده روابط نیست. بلکه، نوعی معماری اطلاعاتی برای مدیریت ریسک و طراحی استراتژی معاملاتی محسوب میشود.
معامله گران با استفاده از اندیکاتور همبستگی جفت ارزها [به عنوان یک ابزار قدرتمند]، میزان همبستگی را ارزیابی میکنند.بر اساس تحقیقات انجامشده در بازارهای مالی، بیش از 70% معاملهگران به شدت بر همبستگی ارزها تکیه دارند!
به طور مثال، جفت ارز یورو (€) به دلار ($) آمریکا (EUR/USD) و پوند (£) استرلینگ به یورو (GBP/EUR) در بیش از 80% مواقع روندهای مشابهی را دنبال میکنند.
از طرف دیگر، تحقیقات نشان داده که همبستگی بین جفت ارزها [در بازههای زمانی مختلف] متفاوت است. به عنوان نمونه در تحلیل هفتگی، رابطهها قویتر و یا ضعیفتر شده و روندهای متفاوتی پیدا میکنند.
در ادامه به بررسی علل اهمیت همبستگی ارزها در مدیریت ریسک میپردازیم.
در جدول زیر، همبستگی جفتارزهای اصلی بازار فارکس در بازه زمانی 90 روز اخیر (تا جولای 2025) نشان داده شده است.
جفت ارز | EUR/USD | GBP/USD | USD/JPY | AUD/USD | USD/CHF | NZD/USD |
EUR/USD | 1.00 | 0.85 | -0.65 | 0.70 | -0.75 | 0.68 |
GBP/USD | 0.85 | 1.00 | -0.60 | 0.72 | -0.70 | 0.65 |
USD/JPY | -0.65 | -0.60 | 1.00 | -0.58 | 0.55 | -0.50 |
AUD/USD | 0.70 | 0.72 | -0.58 | 1.00 | -0.60 | 0.75 |
USD/CHF | -0.75 | -0.70 | 0.55 | -0.60 | 1.00 | -0.52 |
NZD/USD | 0.68 | 0.65 | -0.50 | 0.75 | -0.52 | 1.00 |
در این بخش به بررسی نکات اصولی حائز اهمیت برای تریدرهای حرفه ای میپرذازیم.
این شاخص در شرایط بحران یا تغییرات فاندامنتال (مثل افزایش نرخ بهره فدرال رزرو) امکان نوسان تا 30% را دارد.
ابزارهایی مثل “TradingView” یا “MetaTrader” با اندیکاتورهای حرفهای، دیدگاهی شفاف از ساختار “correlation” ارائه میدهند.
دادهها را در بازههای 30، 60 و 90 روزه بررسی کرده، تا تأثیر چرخههای کوتاهمدت/بلندمدت را تحلیل کنید!
بسیاری از الگوریتمهای معاملاتی، بهمحض عبور همبستگی از مرز ±0.8، اقدام به “hedge” یا تغییر ترکیب پوزیشن میکنند.
“correlation” نقش کلیدی در استراتژیهای آماری مثل “statistical arbitrage” و “mean-reversion” ایفا میکند.
برای ساخت جدول همبستگی ارزها در فارکس اختصاصی خود، مراحل زیر را دنبال کنید.
همبستگیها، فقط در بازار ثانویه معنا داشته و هنگام تحلیل نباید از فاکتورهای فاندامنتال مانند تورم، نرخ بهره و اخبار غفلت کرد.
درک اعداد همبستگی (correlation coefficients) و تفسیر آنها در قالب استراتژیهای عددمحور، به معاملهگران این امکان را داده که ریسک پرتفوی را کنترل و بازدهی را بهینه کنند.
ضریب همبستگی که معمولا با “r” نمایش داده شده، نشاندهنده شدت و جهت رابطه خطی بین دو جفتارز است.
مثلاً اگر EUR/USD و GBP/USD در بازه 90 روز گذشته ضریب همبستگی +0.85 داشته، بدان معناست که حدود 72% (r²=0.85²=0.7225) از نوسانات این دو جفتارز بهطور مشترک اتفاق میافتد.
🔹بازههای 30، 60 و 90 روزه برای بررسیهای کوتاهمدت و میانمدت کاربرد دارند. برای تحلیل بلندمدت، بازههای سالانه پیشنهاد میشود.
🔹همبستگی صفر نشان داده که دو جفتارز هیچ وابستگی رفتاری به یکدیگر ندارند. این حالت برای تنوع بخشی به سبد مناسب است.
🔹با استخراج درصد تغییرات روزانه و استفاده از فرمول “Pearson r”، ضریب همبستگی محاسبه میشود. ابزارهایی مانند Excel، Python (با pandas و NumPy) و پلتفرمهای معاملاتی امکان این محاسبه را فراهم میکنند.